Όπως προσδιορίζεται από τον ν4001 ΦΕΚ Α 179/22.8.2011 η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας παρακολουθεί όλο το φάσμα της αγοράς φυσικού αερίου της χώρας που, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει την Ασφάλεια εφοδιασμού, τη χορήγηση αδειών, την ανάπτυξη υποδομών και τη παρακολούθηση προγράμματος ανάπτυξης, τα τιμολόγια Μη Ανταγωνιστικών Δραστηριοτήτων, την εξαίρεση από υποχρεώσεις παροχής πρόσβασης τρίτων και της υποχρέωσης για Ιδιοκτησιακό Διαχωρισμό, τη Διαχείριση Κλειστών Δικτύων Διανομής, το Διαχωρισμό των Διαχειριστών και την Εποπτεία επί των Ανεξάρτητων Διαχειριστών Μεταφοράς, τη Πιστοποίηση Διαχειριστών Συστημάτων Μεταφοράς και Δικτύων Διανομής Φυσικού Αερίου, καθώς και την προστασία των Καταναλωτών.
Η ΡΑΕ παρακολουθεί την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού, ιδίως σε σχέση με το ισοζύγιο προσφοράς και ζήτησης στην ελληνική αγορά ενέργειας, το επίπεδο της προβλεπόμενης μελλοντικής ζήτησης, το προβλεπόμενο πρόσθετο δυναμικό παραγωγής, μεταφοράς και διανομής Φυσικού Αερίου που βρίσκεται υπό προγραμματισμό ή υπό κατασκευή, την ποιότητα και το επίπεδο συντήρησης και αξιοπιστίας των συστημάτων μεταφοράς και των δικτύων διανομής, και την εφαρμογή μέτρων για την κάλυψη της αιχμής ζήτησης, καθώς και τις συνθήκες της αγοράς ενέργειας σε σχέση με τη δυνατότητα ανάπτυξης νέου παραγωγικού δυναμικού.
Η ΡΑΕ παρακολουθεί την υλοποίηση των μέτρων διασφάλισης που λαμβάνονται σε περίπτωση αιφνίδιας κρίσης στην ενεργειακή αγορά ή όταν απειλούνται η σωματική ακεραιότητα ή η ασφάλεια των προσώπων, των μηχανημάτων ή των εγκαταστάσεων ή η αρτιότητα των Συστημάτων Ενέργειας. Η ΡΑΕ ορίζεται ως η Αρμόδια Αρχή για τη διασφάλιση της εφαρμογής των μέτρων που ορίζονται στον Κανονισμό Ασφάλειας Εφοδιασμού του Φυσικού Αερίου 994/2010 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ης Οκτωβρίου 2010 (L 295). Τα οριζόμενα στις διατάξεις των άρθρων 6 και 7 του Κανονισμού 994/2010/ ΕΚ ασκούνται από τη ΡΑΕ με την ιδιότητα της ως Αρμόδιας Αρχής.
Παράλληλα, η ΡΑΕ, μετά από δημόσια διαβούλευση με τους υφιστάμενους και δυνητικούς χρήστες, αποφασίζει σχετικά με τροποποιήσεις των Προγραμμάτων Ανάπτυξης που καταρτίσθηκαν από τους αρμόδιους Διαχειριστές Μεταφοράς. Η ΡΑΕ δημοσιοποιεί τα αποτελέσματα της δημόσιας διαβούλευσης και εξετάζει εάν το Πρόγραμμα Ανάπτυξης καλύπτει όλες τις ανάγκες που προσδιορίστηκαν κατά τη διαδικασία της ως άνω διαβούλευσης, ιδιαίτερα δε τις επενδυτικές ανάγκες, καθώς και εάν το Πρόγραμμα Ανάπτυξης είναι σύμφωνο προς το αντίστοιχο διακοινοτικό, μη δεσμευτικό, δεκαετές πρόγραμμα ανάπτυξης των συστημάτων μεταφοράς Φυσικού Αερίου που καταρτίζεται σύμφωνα με τους σχετικούς Κανονισμούς (ΕΚ) και στη συνέχεια δύναται να ζητήσει από τον αρμόδιο Διαχειριστή Μεταφοράς να τροποποιήσει ανάλογα το Πρόγραμμά του.
Η ΡΑΕ αποφασίζει επίσης σχετικά με τη χορήγηση απαλλαγής τμήματος ή του συνόλου της δυναμικότητας Συστήματος Φυσικού Αερίου και Διασυνδέσεων με Συστήματα Μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας άλλων χωρών από την υποχρέωση παροχής πρόσβασης σε τρίτους ή την υποχρέωση Ιδιοκτησιακού Διαχωρισμού, σύμφωνα με τη διαδικασία και τις προϋποθέσεις που προβλέπονται στο άρθρο 76 για το Φυσικό Αέριο και στο άρθρο 115 για τον ηλεκτρισμό και προς το σκοπό αυτόν συνεργάζεται με τις ρυθμιστικές αρχές άλλων κρατών – μελών, τυχόν τρίτου εμπλεκόμενου κράτους, τον Οργανισμό Συνεργασίας Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας, τα όργανα της Ενεργειακής Κοινότητας και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.